Als we dan toch bezig zijn.. k heb dit zojuist getypt en nog vele andere dingen:P
John Gray
De schrijver meent dat het in tijden van onzekerheden aantrekkelijk is voor de mens om jezelf te wijden aan bepaalde denkbeelden omdat we bepaalde dingen niet kunnen verklaren. Hij schrijft, we geloven niet meer in ons eigen kunnen, het geloof in ons eigen kunnen zijn we kwijtgeraakt. Maar waar geen enkele verlichtingsdenker ooit aan heeft getwijfeld is dat kennis en technologie de mensheid zal ophevelen naar een betere standaard. Het uitgangspunt van het Bijbelse en Griekse mythologie probeerden de mens dom te houden door hen geen inzicht te geven tot kennis, de schrijver gebruikt hiervoor een verwijzing naar het oude testament, wanneer men at van de boom des levens om kennis te verkrijgen werden ze juist gestraft.
Het uitbreiden van kennis heeft geleid tot catastrofale gevolgen, in tijden van oorlog is kennis gebruikt om de medemens tot slachtoffers te maken door middel van het gebruik van nucleaire wapens of betere transportsystemen. Alhoewel het verbreiden van kennis kan leiden tot een betere levenstandaard, kan het enerzijds ook een ander effect hebben, namelijk de destructie van bepaalde bevolkingsgroepen. De schrijver schrijft daarom ook: “wetenschappelijke vooruitgang en ethische ineenstorting zijn hand in hand gegaan”.
Sommige verlichtingsdenkers vinden het moreel gezien aanvaardbaar om mensen op te offeren om een betere maatschappij te vormen. Technologie blijft zich ontwikkelen waardoor de menselijke kennis toeneemt. Met de gedachtegang dat het moreel gezien aanvaardbaar is om mensen op te offeren om tot een betere maatschappij te komen, gecombineerd met de toename van kennis, leiden de twee voorgenoemde punten tot steeds meer slachtoffers. Er zijn in de geschiedenis van de mensheid dan ook nooit zoveel slachtoffers gevallen als de laatste 2 eeuwen. Verlichtingsdenkers brengen ons terreur. In de moderne tijd hebben verlichtingsdenkers afstand gedaan van bijvoorbeeld het racisme om tot een betere levensstandaard te komen, in plaats hiervoor hebben we economische wetenschap geïntroduceerd.
Verlichtingdenkers zijn het eens dat technologie de mensheid zal ophevelen naar betere standaard, maar voor elke verlichtingsdenker is de manier waarop totaal verschillend. De één pleit voor communisme waar de ander voor democratie pleit.
Vooruitgang in de zin van kennis heeft ons geen betere levensstandaard gegeven, het heeft verlichtingsdenkers de macht gegeven om hun idealen de mensheid op te drukken. Een parallel met Al Qaida is dan ook snel gemaakt, ook zij menen dat door het gebruik maken van geweld, ze een betere maatschappij kunnen vormen voor hun eigen mensen. Wat doet het westen? met geweld proberen we democratie te exporteren naar het midden oosten, verlichting en terreur gaan dan ook hand in hand.
De schrijver komt vervolgens met zijn eigen mening. We moeten het moderne geloof in de vooruitgang opgeven. We boeken vooruitgang in de wetenschap, dit probeert men te kopiëren naar de ethiek en politiek. Wat de mensheid echter vergeet is het menselijke aard, we zijn geen “lieverdjes” zoals dat we denken. De mens heeft een duistere kant, de technologie en kennis geven verlichtingsdenkers meer macht om hun idealen de mensheid op te drukken. Dit heeft als gevolg dat er erg veel slachtoffers vallen. De vooruitgang in de wetenschap valt niet te kopiëren naar de ethiek en politiek, men zou de geschiedenis moeten bestuderen om tot deze conclusie te komen. De mens moet zich realiseren dat vrijheid beter is dan slaafsheid, dat vrede beter is dan oorlog. We groeien in de wetenschap, een individu vindt “iets” uit, de latere generaties borduren hier verder op door. Bij politiek en ethiek is dit niet het geval, we installeren een nieuw geloof en gaan dezelfde stappen langs: geweld en onderdrukking. Het dierlijke in ons blijft. De verlichtingsdenkers menen dat we steeds een stapje verder komen, een parallel trekken met wetenschap is wat verlichtingsdenkers doen. Maar kennis is onomkeerbaar, het zal niet verdwijnen. Iemand het recht op vrijheid ontnemen of het verbod op martelen ongedaan maken, dat kan zo weer terugkomen. Het kwade van de mens ligt niet in onwetendheid, de wortels van het kwade zitten diep geworteld in het menselijke aard. Het is de kunst om op de hoogte te zijn van het menselijke kwaad en hiermee om te kunnen gaan. De Christelijke doctrine kent geen vooruitgangsgedachte, dit is hoe de schrijver afsluit met zijn betoog.
Ik ben er geen voorstander van om de vooruitgangsgedachte op te geven. Het kwade zit in ons, maar de drang om vooruit te komen, de nieuwsgierigheid, de leergierigheid van de mens kunnen we ook niet ontkennen. Het feit dat ik nu op mijn computer dit artikel aan het uitschrijven ben bewijst onze resultaten van vooruitgang. Alhoewel ik nu over wetenschappelijk vooruitgang spreek, is de wil voor vooruitgang, in de zin van een betere maatschappij ook altijd aanwezig. Koningen van destijds, decennia´s geleden regeerden hun land ook op een verschillende manieren, waarom zouden zij dit doen? Omdat zij natuurlijk dachten dat dit beter was voor het land. Dit is ook een vorm van de vooruitgangsgedachte, ik ben het daarom niet eens met de schrijver. Hij stelt namelijk dat de vooruitgangsgedachte een fenomeen is wat ontstaan is in de laatste honderden jaren. We kunnen vooruitgang niet verbannen uit onze hoofden, zouden we dit proberen te doen, dan zouden we tegen de menselijke natuur ingaan. Voor mij betekent het dat we vooruitgang moeten blijven stimuleren. Dat we vooruitgang in de toekomst op een andere manier moeten implementeren, dat is waar ik voor sta. De schrijver schrijft, we moeten ons bewust zijn van de menselijke aard, hier ben ik het mee eens. Maar de mens heeft het vermogen tot leren en dit moeten we niet vergeten. Het feit dat we gruweldaden begaan tegen onze medemens heeft te maken met politieke belangen en emoties, maar pleegden we vroeger dan geen gruweldaden tegen onze medemens? De schrijver meent immers dat er vroeger geen vooruitgangsgeloof bestond. De schaal waarop we onze medemens hedendaags de kop kleiner maken is enkel vergroot, maar de gruweldaden zijn blijven bestaan. Wat moeten we dan, ook niet meer aan technologische ontwikkeling doen? Er zullen inderdaad minder slachtoffers vallen maar we zullen ook niet meegaan met de tijd. Hoe moet het dan wel? Dat is een zeer lastige vraag maar ik denk dat we ons moeten blijven ontwikkelen op gebied van technologie, we moeten onze nieuw verworven kennis implementeren in ethiek en politiek. We moeten vooruit en blijven leren van onze fouten, die gave hebben we van God gekregen. De geschiedenis wijst echter wel uit dat we steeds maar blijven moorden en plunderen en dat we ons bevinden in een vicieuze cirkel wat betreft ons dierlijk instinct. Misschien moeten we juist daarom onszelf goed wakker schudden en elkaar allen duidelijk maken dat we maar mensen zijn, we zijn dieren. We hebben ook het kwade in ons, we moeten onszelf beter bewapenen tegen persoonlijke emoties, vrijheid gaat boven slaafsheid, vrede boven oorlog. Misschien moeten we dit goed in onze oren knopen. Ik vrees echter dat hier een derde wereldoorlog voor nodig is. Van WO II leerden we immers dat we bijvoorbeeld niet moeten doen aan een concessiepolitiek, hopelijk worden we na WO III beter bewust van het menselijke aard.
Bookmarks